Mısır için demokrasi uzak bir hayal, iç savaş yakın bir tehlike

18.08.2013 Vatan

Mısır başkenti Kahire’de, önceki günkü olayların ardından kadın-erkek, çocuk-yaşlı 500’e yakın gösterici şehrin göbeğindeki Fetih Camii’ne sığındı. Polis, asker ve “baltacı” adı verilen sivil faşist çeteler tarafından kuşatılan darbe karşıtları dün öğleden sonra camiyi terk etmek zorunda kaldılar. Güvenlik güçlerinin kurşunlarına hedef olmamak için kendilerini dışarı atan insanların baltacıların vahşetine maruz kalmasını tüm dünyayla birlikte canlı olarak izledik.
Operasyonu canlı veren Mısır devlet televizyonu, bunu İngilizce “Mısır terörizmle savaşıyor” spotuyla duyuruyordu. Geçen ay Kahire’deydim. Hatta mihmandarımız da Fetih Camii’nde göstericilerle birlikte mahsur kalan ve polis tarafından gözaltına alındığı söylenen, yıllardır Mısır’da yaşayan deneyimli gazeteci Metin Turan’dı. Metin’le Adeviyye Meydanı başta olmak üzerine darbe karşıtlarının toplandığı yerlerde epey dolaştık ve karşımıza hep her yaş ve cinsiyetten “sıradan” olarak tanımlayabileceğimiz insanlar çıktı.
O zaman nedir bu "terörizm" meselesi? Fransa’nın en saygın dergilerinden Le Monde Diplomatique’in üst düzey yöneticilerinden, Ortadoğu ve Mısır uzmanı Alain Gresh, Belçika’da bir internet sitesinin düzenlediği toplu söyleşide bu soruyu şöyle cevaplıyor: “Askeri yönetimin bilinçli bir stratejisiyle karşı karşıyayız. Ülkeyi bir şiddet atmosferine sürüklemek ve ‘terörle mücadele’ bahanesiyle eski türden bir diktatörlüğe dönüşü meşrulaştırmak istiyorlar. İhvan’ın (Müslüman Kardeşler) da tuzağa düştüğünü ve bu stratejiyi kavramakta zorlandıklarını söylememiz şart.”

Demokrasiye dönüş zor

Hatırlayalım: Geçtiğimiz Çarşamba gününe kadar yaşanan zaman diliminde askeri rejim İhvan’ı ağır yaralı ve boynu bükük bir şekilde “yeni süreç”e dahil etmek istedi, ama İhvan tavize yanaşmayıp Muhammed Mursi’nin göreve dönmesinde ısrar etti. Çarşamba günü yaşanan üçüncü katliamla birlikteyse askerlerin İhvan’ı tasfiye kararı almış olduğunu görüyoruz. Keskin nişancıların önde gelen İslamcı liderlerin ailelerini öldürmeleri, çok sayıda üst düzey ismin ve yakınlarının tutuklanması, İhvan’ın resmen kapatılacağının ilan edilmesi bu yeni stratejinin kanıtı.
Ama ortada çok ciddi bir sorun var: Mısır’ın en önemli toplumsal/siyasi gücü olan İhvan’ı dışlayarak yeniden demokrasi yoluna koyulmak mümkün değil. Zaten Alain Gresh de Çarşamba katliamının sadece İhvan’ı tasfiye değil demokrasiye dönüşün her türlü yolunu tıkama amacıyla tezgahlandığını ileri sürüyor.

Önü açılan şiddet

“İslamcılarla demokratik bir düzen nasıl inşa edilir?” sorusunu da Gresh şöyle cevaplandırıyor: “Asıl soru ‘İslamcılar dışlanarak demokrasi nasıl inşa edilir?’ olmalı. Arap dünyasında 50 yılı bulan diktatörlükler bunun mümkün olmadığını gösterdi. Herhalde bu işten en çok El Kaide memnundur. Çünkü daha birkaç ay önce İhvan’ın parlamenter stratejisini eleştirmişlerdi. Şimdi haklı çıktıklarını söylüyor olmalılar.”
Daha önceki yazılarımızda askeri rejimin İhvan’ı silahlı mücadeleye teşvik ettiğini, ancak bu hareketin meşruiyetini kaybetmemek için bu tahriğe kapılmadığını, kapılmamakta da kararlı olduğunu yazmıştık. Ancak Çarşamba gününden bu yana güvenlik güçlerinin ve onların işbirlikçisi “baltacı” çetelerinin estirdiği terör İhvan’ı hızla radikalleştiriyor. Hareketin üst düzey isimlerinin tutuklu ya da firari olmasının da etkisiyle silaha el sürmeme kararlılığı aşınabilir. Eğer böyle olursa Mısır’ın kanlı bir iç savaşa yuvarlanacağı da kesin demektir.
İç savaş denince akla şimdiki Suriye geliyor ancak Alain Gresh 1990 başlarındaki Cezayir deneyimini hatırlatıyor ki hiç de haksız sayılmaz. Orda da İslami Selamet Cephesi’nin (FIS) sandıktan çıkmasını hazmedemeyen sistemin eski sahipleri orduyu devreye sokmuş ve ülke yıllarca süren acımasız bir iç savaşın esiri olmuştu.

Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

Son makaleler (10)

19.11.2024	Nihayet birilerinin beklediği ve umduğu gibi Devlet Bahçeli geri adım mı attı?
10.11.2024	Abdullah Öcalan’a sormak istediğim 20 soru
10.11.2024	Hasan Cemal ile söyleşi: Zamâne Diktatörleri
07.11.2024	Burak Bilgehan Özpek ile söyleşi: Bahçeli DEM Parti açılımından ne umuyor, ne bulabilir?
06.11.2024	Transatlantik: Trump nasıl kazandı? Türk-Amerikan ilişkileri nereye?
05.11.2024	Hatem Ete ile söyleşi: Bahçeli ile Erdoğan ayrışıyor mu?
03.11.2024	Fethullah Gülen öldüğüyle kaldı
01.11.2024	Ruşen Çakır ve Kemal Can ile Haftaya Bakış (239): Esenyurt Belediyesi’ne kayyum atandı - CHP ne yapacak?
30.10.2024	Transatlantik: ABD seçimlerine son 5 - Türkiye’de çözüm süreci tartışmaları İsrail’in İran’a cevabı
27.10.2024	Ertuğrul Özkök niçin Fethullah Gülen’i çok sevmişti?

19.11.2024		Nihayet birilerinin beklediği ve umduğu gibi Devlet Bahçeli geri adım mı attı?
22.09.2024		Ruşen Çakır nivîsî: Di benda hevdîtina Erdogan û Esed de
17.06.2023		Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022		Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019		Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
05.05.2015		CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015		Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015		Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015		La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014		Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı