İSLAM DÜNYASI-5 İslami hareket bitmez ancak şekil değiştirir

17.02.2003 Vatan

İSLAM DÜNYASI-5

İslami hareket bitmez ancak şekil değiştirir

Eylül 2001 tarihindeki terör eylemlerinin doğurduğu ilk soru, "Kim bunlar?" oldu? Birtakım spekülasyonların ardından eylemleri gerçekleştirenlerin Suudi asıllı Usame bin Ladin ve onun El Kaide örgütü olduğu anlaşıldı. 19 intihar komandosunun kimliklerinin belli olmasıyla ortaya çıkan yepyeni olguyu Ömer Laçiner şöyle anlatıyor: "El Kaide üyelerinin islam'ın en yoksul, en dışlanmış, en ezilmiş kesimlerinden değil, tam tersine toplumun orta ve üst katmanlarından gelen gençler oldukları görülüyor. Bu gençler, İslam toplumlarının dünya toplumlar hiyerarşisindeki ikinci sınıf durumuna öfke duyuyorlar."

Batı'ya duyulan öfke

11 Eylül'le birlikte ikinci soru, "Neden bu öfke?" oldu. Başta Amerikalılar olmak üzere Batılılar, çoğu iyi eğitimli 19 genci soğukkanlı bir şekilde 6 bin masum sivili öldürmeye neyin itmiş olabileceğini sorgulamaya başladılar. Bir dizi gerekçe sayıldı. Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Soli Özel, bunların başında Filistin sorununun geldiğini söylüyor: "Özellikle Oslo'dan sonra Arafat bilinçli olarak Filistin-İsrail meselesinin dinsel boyutunu daha fazla vurgulamaya başladı. Bugün islamcı hareketler Batı'ya karşı duydukları öfkeyi, Kudüs'ün hâlâ işgal altında bulunmasından yola çıkarak ifade ediyorlar."

Küresel bir vizyon

Zaman gazetesi yazarı Ali Bulaç ise şunları söylüyor: "Yoksulluğa bir çare bulunamıyorsa, insanlar açlıktan ölüyorsa, bu merkezde de kendini hissettirecektir. O zaman küresel bir zamanda, küresel bir vizyona sahip olmak gerekir. Ve bence islamiyet en çok buna itiraz ediyor. Dolayısıyla bu sosyal, iktisadi, uluslararası ve kültürel sebepler durduğu müddetçe birileri çıkıp bunları dile getirecektir. İslam dünyasında, Ortadoğu'da bunu dile getirmenin en anlamlı, en çarpıcı biçimi islam oluyor. Bundan dolayı İslamcı hareketler bitmez fakat şekil değiştirirler, yöntem değiştirirler, bazen şiddete doğru kayabilirler. Tabii ki bu Müslümanlıktan kaynaklanmıyor."
Doç. Ahmet Çiğdem ise şöyle konuşuyor: "Bazı Müslüman elitlerin, kendi ülkelerinde, toplumsal ve ideolojik durumlarına karşı bir tepki geliştirmeleri gerekiyor. Ama ne bunu siyasal olarak anlamlandırabiliyor, ne de bunun gerektirdiği siyasal mekanizmaları üretebiliyorlar. Kendi topraklarında dile getiremedikleri öfkeyi Batı'ya karşı manipüle ediyorlar."

İslam ayrı terör ayrı

11 Eylül'le birlikte unutulmaya başlayan bir kavram tekrar gündeme geldi: "İslami terörizm!" Bin Ladin ve El Kaide'den hareketle İslam dinini terörizmle eşitleme anlamına gelen bu tamlama ciddi tepkilere yol açtı. Fakat bütün itirazlara rağmen 11 Eylül'ü dinle, kültürle ve medeniyetle ilişkilendirme yaklaşımı geniş rağbet gördü ve yine unutulmaya yüz tutmuş bir kavram yeniden gündeme oturdu: Medeniyetler çatışması. Fakat ABD'nin Bosna'daki savaşa mudahil olması ve Sırpları püskürtmesi, ardından yine Sırplara karşı, Müslüman olan Kosova Arnavutların! korumak amacıyla NATO'nun 78 günlük bir hava saldırısında bulunmuş olması, Harvard Üniversitesi profesörlerinden Samuel Huntington'ın "Medeniyetler çatışması" tezini büyük ölçüde çürüttü.

Kültür toplulukları

Ne var ki 11 Eylülle birlikte bütün bu yaşananlar unutuldu ya da unutturulmak istendi ve bin Ladin'in, Huntington'm öngörülerim doğruladığı ileri sürüldü. Bu iddia sahiplerinin islam dininin ve Müslümanların globalizme karşı oldukları yolundaki ön kabulüne, Başbakan Başdanışmanı Prof. Ahmet Davutoğlu şöyle karşı çıkıyor: "Tarihe bakarsak, Müslümanların dış dünyaya uyum problemini fazla yaşamadığını görürüz. Hiçbir zaman izole bir biçimde, başka dünyalara kendilerini kapatarak yaşamadılar. Günümüzdeki Filistin, Bosna, Çeçenistan, Keşmir gibi sorunlar tümüyle siyasidir. Belki de en kolay intibak edebilen kültür topluluklarını oluşturacaklar diye düşünüyorum."
İslam dünyası bir Kurban Bayramı'nı daha tedirgin geçirdi. ABD'nin başını çektiği ülkeler her an Irak'a saldırabilir. Müslüman topraklardaki üslerden havalanacak uçaklar bu Müslüman toprağını bombalayacak. Ve yaklaşık l milyar 300 milyon Müslümanın kendi kaderlerini belirleme şansı hâlâ yok.

Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

YAZI DİZİSİ

1	İSLAM DÜNYASI-1 Ayrı dünyaların Müslümanları	13.02.2003
2	İSLAM DÜNYASI-2 Demokrasiyle İslam düşman değil dost	14.02.2003
3	İSLAM DÜNYASI-3 Sağ ve Sol gerileyince İslamcılık güç kazandı	15.02.2003
4	İSLAM DÜNYASI-4 Suudilerin gönlünde hilafet mi yatıyor?	16.02.2003
5	İSLAM DÜNYASI-5 İslami hareket bitmez ancak şekil değiştirir	17.02.2003

Son makaleler (10)

19.11.2024	Nihayet birilerinin beklediği ve umduğu gibi Devlet Bahçeli geri adım mı attı?
10.11.2024	Abdullah Öcalan’a sormak istediğim 20 soru
10.11.2024	Hasan Cemal ile söyleşi: Zamâne Diktatörleri
07.11.2024	Burak Bilgehan Özpek ile söyleşi: Bahçeli DEM Parti açılımından ne umuyor, ne bulabilir?
06.11.2024	Transatlantik: Trump nasıl kazandı? Türk-Amerikan ilişkileri nereye?
05.11.2024	Hatem Ete ile söyleşi: Bahçeli ile Erdoğan ayrışıyor mu?
03.11.2024	Fethullah Gülen öldüğüyle kaldı
01.11.2024	Ruşen Çakır ve Kemal Can ile Haftaya Bakış (239): Esenyurt Belediyesi’ne kayyum atandı - CHP ne yapacak?
30.10.2024	Transatlantik: ABD seçimlerine son 5 - Türkiye’de çözüm süreci tartışmaları İsrail’in İran’a cevabı
27.10.2024	Ertuğrul Özkök niçin Fethullah Gülen’i çok sevmişti?

19.11.2024		Nihayet birilerinin beklediği ve umduğu gibi Devlet Bahçeli geri adım mı attı?
22.09.2024		Ruşen Çakır nivîsî: Di benda hevdîtina Erdogan û Esed de
17.06.2023		Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022		Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019		Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
05.05.2015		CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015		Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015		Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015		La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014		Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı