Diyarbakır'dan Nevruz izlenimleri: Mesafe kötü bir şekilde açılıyor

22.03.2010 Vatan

Geçen yıl aynı yerde, Diyarbakır Nevruz Meydanı’nda Nevruz kutlamalarını izlerken aklımda hep 1992 yılındaki “Kanlı Nevruz” vardı. O Nevruz’u yaşamış olanlar, haklı bir şekilde, Türkiye’nin Kürt sorununun çözümünün imkansız olduğunu düşünürlerdi. “En sakin Nevruz” olarak tanımladığım geçen yılki kutlamalarsa Türkiye’nin 17 yılda katetmiş olduğu olağanüstü aşamaların bir aynasıydı. Ve insana, yine haklı bir şekilde, Türkiye’nin Kürt sorununu pekala çözebileceğini düşündürtüyordu.
Dünkü kutlamaları izlerken de geçen yılki Nevruz ve bir yıl içinde yaşadığımız olağanüstü olaylar zihnimi kurcalayıp durdu: Yerel seçimlerde AKP’nin DTP karşısında hüsrana uğraması; PKK’nın azaltsa da eylemlerini sürdürmesi; hükümetin, sonradan adını iki kere değiştirse de “Kürt açılımı”nı başlatması; Kandil Mahmur’dan bir grubun ülkeye giriş yapması ve binlerce kişi tarafından coşkuyla karşılanmaları; gelen tepkiler üzerine hükümetin açılımı bir nevi askıya alması, en azından ülkeye dönüşlerin durması; DTP’nin kapatılıp Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk’a siyasi yasak gelmesi; peşpeşe düzenlenen KCK operasyonlarıyla DTP’li (sonradan BDP) belediye başkanları, siyasetçiler ve sivil aktivistlerin tutuklanması; Avrupa’daki operasyonlarla PKK’ya ağır darbeler indirilmesi...

Evet, daha fazla uzatmaya gerek yok... Dün kürsüye çıkan konuşmacıların hemen her biri bu gelişmeleri eleştirel bir şekilde ele aldı, kalabalık da, örneğin Başbakan Erdoğan’ı yuhalayarak tepkisini dile getirdi fakat “aşağıdakiler”in gündeminin ana maddesinin bu konular olduğunu gözlemlemedim. Açılım ilk ilan edildiğinde bölgeyi epey heyecanlandırmıştı ama umutların çok kısa sürede sönmüş olduğu görülüyor. Nevruz kutlamalarına katılanların realitesinin bambaşka olduğunu söyleyebilir ve basitleştirerek “ağızlarını Öcalan’la açıyor, PKK ile devam ediyor, yine Öcalan ile bitiriyorlar” diyebiliriz.

Yine muhataplık sorunu

Hal böyle olunca dünkü konuşmaların çoğu dönüp dolaşıp “muhataplık” sorununa kilitlendi ve Ahmet Türk’ün “muhatap Kürt halkıdır” demesini saymazsak, o dahil herkes “muhatap biz değiliz” diyerek İmralı ve Kandil’i adres gösterdi. Dün gerek Türk’ü, gerekse Tuğluk’u dinlerken, Anayasa Mahkemesi’nin kararının ne kadar isabetsiz ve ülke aleyhine olduğunu bir kez daha gördüm: Kürt siyasi hareketinin en ılımlı bilinen bu iki ismini bu kadar kısa sürede radikalleştirmeyi başardıkları için kıvanç duyuyorlar mıdır acaba?

Yine dün, KCK operasyonlarıyla bölgenin seçilmiş ve sevilen siyasetçilerini hapse tıkıp, eleştiriler karşısında “ne yani yasaları uygulamayacak mıyız?” diyenler geldi aklıma. Eğer Türk Ceza Kanunu’nu harfiyen uygulamaya kalkarsanız sadece dün onbinlerce kişiyi tutuklamanız gerekirdi.

Bu yılki Nevruz kutlamaları tıkanmış olan açılımın yeniden açılabilmesi için bir fırsattı. Her yerleşim biriminde büyük kalabalıkların Nevruz’u coşkuya ve aynı zamanda olaysız bir şekilde kutlamış olmaları açılımın pozitif hanesine yazılabilir. Fakat Kürt siyasetçilerin mesajların fazla ümit verici olduğu söylenemez. Örneğin önde gelen bir BDP’li “yarın (bugün) AKP’liler Anayasa ile ilgili BDP’yi ziyaret edecekler. Keşke bugün hükümetin gönlünü alacak bir şeyler söylenebilseydi” dedi. Aslında ilk konuşmacı olan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, hiç de fena olmayan bir açılış yapmıştı. Son günlerde hep yaptığı gibi dini terminolojiyi de kullanarak “barış”a vurgu yapan Baydemir şöyle konuştu: “Türkün Kürde, Kürdün Türke kurşun sıkması haramdır. Artık Türk ve Kürt annelerin kucaklaşma vakti gelmiştir. Vakit kaybetmek yazıktır, günahtır...”

Açılımın geleceği

Ne var ki ardından yapılan konuşmalarda ve kürsüden okunan Öcalan’ın mesajında açılımı yeniden canlandırabilecek öğeler hemen hemen hiç yoktu. Ahmet Türk’ün, yüzde 10 barajının kalkması ve Terörle Mücadele Kanunu’nun değiştirilmesi çağrılarını saymazsak somut öneriler getirildiği de pek söylenemez. Nitekim “geçti Bor’un pazarı, sür eşşeğini Niğde’ye” sözleriye AKP iktidarının kendilerini daha fazla kandıramayacağını söyleyen Türk, açılımın kendilerini artık hiç heyecanlandırmadığını da vurgulamış oldu. Erdoğan’ın açılımı “Milli Birlik ve Kardeşlik Projesi” olarak tanımlamasını çok benimseyen biri değildim, fakat açılımın durmasının ülkenin doğusuyla batısı arasındaki mesafeyi nasıl kötü bir şekilde açtığını dün Diyarbakır’da bizzat gözlemiş biri olarak, bu adlandırmaya eskisi kadar karşı çıkmayacağım.

Destek olmak ister misiniz?
Doğru haber, özgün ve özgür yorum ihtiyacı
Bugün dünyada gazeteciler birer aktivist olmaya zorlanıyor. Bu durum, kutuplaşmanın alabildiğine keskin olduğu Türkiye'de daha fazla karşımıza çıkıyor. Halbuki gazeteci, elinden geldiğince, doğru haber ile özgün ve özgür yorumla toplumun tüm kesimlerine ulaşmaya çalışmalı ve bu yolla, kutuplaşmayı artırma değil azaltmayı kendine hedef edinmeli. Devamı için

Son makaleler (10)

15.09.2024	Erdoğan’ın “din düşmanları”na ihtiyacı var
08.09.2024	Erdoğan genç teğmenlerden rahatsız
06.09.2024	Ruşen Çakır, Kemal Can ve Kadri Gürsel ile Haftaya Bakış (230): CHP iktidara yürüyor mu? Sisi-Erdoğan kavuşması - Teğmenlerin kılıçlı yemini
05.09.2024	Bir mozaik olarak Türkiye (4): Pakrat Estukyan Türkiye’de Ermeni olmayı anlatıyor: “Yegâne talebimiz eşit yurttaşlık”
04.09.2024	31 Mart’ta AKP ile seçmeni arasında ne oldu? Feyza Akınerdem ile söyleşi
04.09.2024	Transatlantik: Sisi-Erdoğan kardeşliği, BRICS Türkiye’ye ne katar? Netanyahu neden ateşkes istemiyor?
03.09.2024	“Erdoğan iyi, çevresi kötü” önermesinde son durum
02.09.2024	Kara Harp Okulu’ndaki “Subaylık Yemini” olayı: Hakan Şahin ile söyleşi
01.09.2024	Ayrılar aynı yerde: Kuvvet komutanları, HÜDA PAR, MHP…
31.08.2024	Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın Atatürk’le alıp veremediği ne olabilir?

15.09.2024		Erdoğan’ın “din düşmanları”na ihtiyacı var
17.06.2023		Au pays du RAKI : Entretien avec François GEORGEON
21.03.2022		Ruşen Çakır: Laicism out, secularism in
19.08.2019		Erneute Amtsenthebung: Erdogans große Verzweiflung
11.02.2016		Hesabên herdu aliyan ên xelet şerê heyî kûrtir dike
05.05.2015		CHP-şi Goşaonuş Sthrateji: Xetselaşi Coxo Phri-Elişina Mualefeti
03.04.2015		Djihadisti I polzuyutsya globalizatsiey I stanovitsya yeyo jertvami. Polnıy test intervyu s jilem kepelem
10.03.2015		Aya Ankara Az Kobani Darse Ebrat Khahad Gereft?
08.03.2015		La esperada operación de Mosul: ¿Combatirá Ankara contra el Estado Islámico (de Irak y el Levante)?
18.07.2014		Ankarayi Miçin arevelki haşvehararı